We beleefden een mijlpaal. Na 33 jaar betekenen ‘wij’ en ‘ons’ weer wat ze in het begin betekenden: de man en ik.
Een gezin begin je met z’n tweeën. ‘Ons’ dat waren dus eerst de man en ik. In de zomer van 88 veranderde dat naar ‘de man, het kind en ik’ en nog eens tien jaar verder werd het ‘de man, de twee kinderen en ik’. Nu, 33 jaar later, is ‘ons’ dus terug naar af, naar ‘de man en ik’.
33 jaar hadden we kroost in huis. Dat is meer dan de helft van ons leven, geen wonder dat ‘de man, de kinderen en ik’ de norm was geworden. Het normaal. Dat oude normaal is nu dus niet meer. Niet dat onze volwassen kinderen hier niet meer zullen langskomen. Het is ook niet dat hier geen sporen van ze zijn – 11 grote bakken Lego waar je niet naast kunt kijken, om maar iets te noemen –, maar zij ZIJN hier niet meer. De vogels zijn gevlogen, het nest is leeg en op een verdwaald kuiken na zo nu en dan, zal dat ook zo blijven.
Het uitvliegen van de jongste maakt me weer eerder partner dan moeder – moederen kan nog altijd, maar het is een nevenactiviteit, een bijberoep, iets voor een zater- of zondag af en toe. Nog een nevenverschijnsel van deze nieuwe realiteit: ik voel me weer meer dochter dan toen ik zelf in de eerste plaats moeder was. Partner en dochter, dat zijn voortaan mijn hoofdrollen. Het zijn jongere rollen dan moeder, stel ik vast, en dat bevalt me wel. Verder is dit nieuwe normaal vooral wennen.